Vrijheid herdenken
In 2020 herdenken Nederland en Overbetuwe 75 jaar vrijheid na het einde van de Wereldoorlog II in mei 1945. Hoe gelukkig zijn we om in dit deel van de wereld te leven. En wat een enorme verdienste van internationale samenwerking is het om een zo lange periode zonder oorlog te zijn in dit deel van Europa. Daarom willen wij volgend jaar gezamenlijk die 75 jaar vrijheid vieren. Belangrijk daarbij is het om ons te richten op de nieuwe jonge generatie. En hen betrekken bij wat er in onze regio is gebeurd 75 jaar geleden.
Om ‘herdenken, beseffen en beleven’ meer zichtbaar te maken voor onze inwoners heeft de PvdA voorgesteld om in Driel een beeldtenis van generaal Sosabowski te plaatsen. Een kunstwerk dat gelijk moet zijn aan het beeld van hem dat in Warschau staat. In het dorp Driel wordt veel aandacht gegeven aan de inzet van de 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade. Stanisław Sosabowski werd in 1941 commandant van de Brigade. Vanaf de oprichting stond de brigade ter beschikking van de opperbevelhebber van de Poolse Strijdkrachten. De brigade was bestemd om bij een algemene Poolse opstand ingezet te worden in Polen. Zover is het nooit gekomen.
Op 6 juni 1944, de dag van de invasie in Normandië, besloot de Poolse Regering dat de 1ste Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade eveneens deel diende te nemen aan het invasieleger. De brigade werd ter beschikking gesteld aan de opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten, generaal Dwight Eisenhower.
Operatie Market Garden
Op 17 september 1944 begon de luchtlandingsoperatie Market Garden. Drie divisies met Amerikaanse, Engelse en Poolse parachutisten zouden achter de Duitse linies gedropt worden. Hun opdracht was wegen en bruggen te bezetten tussen de frontlinie en de stad Arnhem en daarmee voor de grondtroepen de weg over de Rijn vrij te maken. De gehele operatie zou twee dagen duren. De slag om Arnhem duurde negen dagen en eindigde met de laatste Duitse overwinning van de Tweede Wereldoorlog.
Beeldtenis Generaal Sosabowski
In de Airborne Region bestaat een regioprogramma, opgesteld langs de pijlers ‘Herdenken, Beseffen en Beleven’. Voor dit programma zijn financiële middelen beschikbaar, ook vanuit de gemeente Overbetuwe. Het is belangrijk om de inzet van de Poolse Parachutisten voor onze vrijheid blijvend te waarderen. Het plaatsen van een beeldtenis van generaal Stanislaw Sosa heeft het ‘Herdenken, Beseffen en Beleven’ een eigen, tastbaar gezicht. Het is een uitdrukking van de dank van de Overbetuwe inwoners voor de bijzondere inzet voor onze vrijheid door deze Poolse Onafhankelijke Parachutisten Brigade. De gemeenteraad heeft het voorstel van de PvdA-fractie unaniem gesteund. In overleg met de Stichting Driel-Polen zal het beeld in 2021 worden geplaatst.