Vanavond, dinsdag 5 november 2024, sprak ik in de raadsvergadering van de gemeente Overbetuwe deze woorden over de Programmabegroting 2025:
Grote uitdagingen vragen om solidariteit
Dank u, voorzitter,
De groei van extreem rechts, klimaatverandering, een groeiende kloof tussen arm en rijk, oorlogen aan de randen van Europa, Amerikaanse presidentsverkiezingen: de wereld staat voor grote uitdagingen.
Als sociaal-democraat ben ik ervan overtuigd dat het leven in vrijheid alleen goed kan functioneren op grond van een stevige basis van sociale rechtvaardigheid, waardoor mensen zich verzekerd weten van voldoende bestaanszekerheid. Eerlijk delen, solidariteit, in Overbetuwe, in Nederland, in de wereld en tussen generaties.
De marges van de democratische politiek zijn smal
Voorzitter,
Voor een goed Overbetuws bestuur in de komende periode zullen wij bruggen moeten slaan. Nog meer verbinding zoeken met onze inwoners zien wij daarom terecht als een speerpunt voor deze nieuwe coalitie.
Ik citeer een vooraanstaande sociaal-democraat als ik zeg: “De marges van de democratische politiek zijn smal”. En daarmee ben ik aanbeland bij een inhoudelijke blik op de Programmabegroting 2025.
De PvdA verwacht van dit college dat zij het sociale weefsel van de Overbetuwse samenleving behoudt door het faciliteren van samenwerkings -verbanden van inwoners. Van sportclubs tot huiskamers, van schuldhulpmaatjes tot energiecoöperaties.
In het huidige coalitieprogramma staat dat Overbetuwe keuzes moet maken. Dat dit moet gebeuren mede op basis van de beschikbare financiën en de beschikbare ambtelijke capaciteit. En dat woningbouw een topprioriteit is die zoveel mogelijk wordt gestimuleerd.
Brood op de plank
Bij die keuzes staat voor de PvdA voorop dat “voldoende brood op de plank en een dak boven je hoofd” voor al onze inwoners belangrijke voorwaarden zijn voor een leven, waarin je jezelf kunt ontplooien op een manier die bij je past en waardoor je ook in staat bent om een bijdrage te leveren aan de Overbetuwse gemeenschap.
Met de ravijnjaren in ons achterhoofd geven wij het college nogmaals mee dat wanneer Overbetuwe uitgaven in het sociale domein moet gaan beperken, dat de PvdA niet wil dat de kwaliteit van zorg achteruit gaat of dat Overbetuwe niet langer inzet op preventie. Wij vragen de portefeuillehouder hoe dit zich verhoudt tot de bezuiniging op de welzijnsorganisaties in het sociaal domein.
Tegelijkertijd staat de PvdA open voor een discussie over de wijze waarop Overbetuwe ondersteuning aan onze inwoners organiseert. En of wij met de huidige manier van werken de gewenste resultaten bereiken?
Ambtelijke organisatie
Dat is een bruggetje naar de apparaatskosten van de gemeentelijke organisatie en het saldo van de formatie-uitbreiding met 10,2 fte die het college aan de raad voorlegt in deze Programmabegroting.
De PvdA vindt het totaal van de gevraagde formatie-uitbreiding fors. Wij vinden het een goed voorstel van het college om de Overbetuwe-richtlijn jaarlijks te actualiseren en hierover te rapporteren in de bestuursrapportages.
Op het gebied van Wonen vraagt het college 2 fte extra. Bij de grondcomplexen valt ons op dat de looptijd van heel veel projecten “nader te bepalen” is. Graag horen wij van de portefeuillehouder waartoe de extra formatie leidt? Welke projecten worden in 2025 met voorrang opgepakt? Wat is het aantal woningen dat wij sneller, en wanneer dan precies?, gaan realiseren met deze extra inzet?
Op het gebied van maatschappelijke ondersteuning wordt ook 2 fte extra gevraagd. Welke ondersteuning missen onze inwoners als de raad niet instemt met deze uitbreiding? Met andere woorden voor het bereiken van welke in de Programmabegroting uiteengezette resultaten zijn de 2 extra fte noodzakelijk?
Rood staan
Voorzitter,
In de jaren na 2025 voorziet het college grote structurele begrotingstekorten. En zelfs een negatief bedrag van de Algemene reserve van 3,7 miljoen euro. Dat wil zeggen dat elke Overbetuwse baby, tiener, mama, papa, opa en oma 75 euro rood staat op hun bankrekening. Onoverkomelijk? Nee. Ongewenst zeker. Vooral als je bedenkt dat bestaanszekerheid een essentiële voorwaarde is voor ons leven in vrijheid. Daarom steunt de PvdA het collegevoorstel om samen op zoek te gaan naar de mogelijkheden om onze gezamenlijke portemonnee in de toekomst te laten aansluiten op onze ambities voor een saamhorige en duurzame samenleving. Wij rekenen op een constructieve discussie met alle partijen in deze raad.
Tot zover mijn inbreng in eerste termijn. Dank u voorzitter.
Elbert Elbers, fractievoorzitter PvdA Overbetuwe, 5 november 2024
