EINDSPRINT voor Elst Centraal

Eindsprint, want we zitten in de laatste fase van een lang traject: de planfase voor Elst Centraal was een lange marathon. Ook geeft het aan dat er nog een paar zeer kritische meters te gaan zijn.

Het begin van de uitvoering van het plan komt in zicht, dus eigenlijk is het zelfs beter om te spreken van een estafette. Na het uitwerken van de plannen, een fase die we nu bijna kunnen afronden, volgt nog de uitvoering en uiteindelijk in gebruik name van een publiek gebied met veel functies. Elst Centraal omvat immers de spoortunnels met de nieuwe stationsomgeving, de afspraken met Heinz, de parkeergarage en het Huis der Gemeente. Het is voor onze gemeente een groot plan.

De coalitie van GBO, D66,VVD en PvdA is tevreden over Elst Centraal: Het is een behoorlijk goed plan, het maakt een onvoltooid gebied af en het verbindt. Maar de coalitie begrijpt ook de onvrede en de ongerustheid heel goed. In tijden van crisis is het angstig veel geld uit te geven. Maar ongerustheid is niet hetzelfde als onverantwoord risico nemen. De investering die nu in Elst Centraal wordt gedaan is goed voor de Overbetuwe en passend in onze begroting. We gaan als gemeente niet meer geld uitgeven dan verantwoord is

Daarom verklaart de coalitie nog eens de steun voor dit plan. Waar gaat het om?

De infrastructuur

Het zwaartepunt van Elst is, met de bouw van Westeraam, naar het oosten verschoven. Het besluit hierover is al decennia oud en is gebaseerd op de visies die ook tot Schuytgraaf en Waalsprong hebben geleid. Tussen Arnhem en Nijmegen vindt verstedelijking plaats, de rest van de Betuwe kan mede daardoor zijn groene en open karakter behouden.

Door de aanpak zoals deze gekozen is ligt er een plan dat veel zaken tegelijk en in samenhang verbetert. Het openbaar vervoer gaat er op vooruit,  inclusief de aansluiting op de bus.  De spoorverbinding Arnhem-Nijmegen zal nog beter kunnen aansluiten in Elst. De vele vrachtwagens van Heinz hoeven niet meer tussen het verkeer rond het station te manoeuvreren. De kruising met het spoor wordt gerealiseerd via tunnels; fietsers, voetgangers, bussen en auto’s kunnen dan veiliger en zonder wachten het spoor over. Het  gemeentehuis sluit aan bij de bouw van een P&R voorziening

De gemeenteraad heeft het besluit genomen tot het instellen van een parkeervergunningen stelsel in het gebied rond het station om te voorkomen dat de bewoners nadeel gaan ondervinden van de vele bezoekers van het nieuwe stationgebied. De parkeer- en verkeersmaatregelen zijn in overleg met wijkplatform en bewoners bepaald en zullen nog regelmatig worden geëvalueerd. Als het nodig blijkt zal er, wederom in overleg, bijstelling kunnen plaatsvinden.

Tijdens de verbouwing de komende 2 – 3 jaar is het onvermijdelijk dat er tijdelijk overlast zal zijn. Met tijdelijke maatregelen zullen de negatieve effecten zoveel mogelijk worden opgevangen. Een aantal, zoals het verplaatsen van de fietsenstalling is al bedacht , andere zullen tijdens de bouw waar nodig toegevoegd worden. Daarna zullen we blij zijn met een goed, veilig ingericht en ook mooi verkeersknooppunt.

Openbaar vervoer centraal

Wij  zien graag goed openbaar vervoer in het centrumgebied, dat ook goed aansluit op het spoor. Het station is door Westeraam minder aan de rand van Elst en meer centraal komen te liggen. Dat is goed voor de bereikbaarheid. En niet alleen voor de bewoners van Elst, ook voor de regio daaromheen is het station de spil voor lokaal openbaar vervoer. Daarom heet het plan ook “Elst Centraal”.

Daarbij is het spoor praktisch een scheidslijn net als bijvoorbeeld een rivier. Hoe kun je de positieve en negatieve kanten van zo’n spoorlijn met elkaar verzoenen? Voor de reiziger is een goed bereikbaar spoor met frequente opstapmogelijkheden een zegen, voor passanten en omwonenden  vaak een obstakel.  Door tunnels, door goede verbindingen, door temperen van gevaar, trillingen en lawaai zorgen we voor een goede inpassing van het spoor en het station in de directe leefomgeving. Goede parkeermogelijkheden voor de auto van de forens die hier op de trein stapt hoort daarbij.

Het Huis der Gemeente

Sommige gemeenten doen het zonder gemeentehuis, dus moet dat wel? Daarover kun je discussie voeren. Maar werkruimte voor ruim 300 medewerkers moet er zijn. De huidige ruimte is verspreid en verouderd. Opknappen kan, zeker. Maar dan is het geld niet beter besteed. Renoveren is uiteindelijk duurder en laat de kans om ook als gemeente duurzaamheid sterk te stimuleren voorbij gaan.

Moet een gemeentehuis wel, als er discussie is over opnieuw samenvoegen van gemeenten? De mogelijke samenvoeging met Lingewaard is een aardige discussie, maar het heeft geen zin daar nu op te wachten, zeker als je ook pragmatisch kunt samenwerken zoals we nu ook al doen.

Kan de gemeente het financieel trekken?

Veel is gesproken over het financiële aspect. De kern  van de bezwaren en ons verweer:

Het nieuwe gemeentehuis is te duur voor deze gemeente…

Wij vinden van niet en vergelijkingen wijzen daar ook niet op. De investeringen van de gemeente doet in Elst Centraal en het gemeentehuis worden door andere overheden en NS ruim aangevuld, voor verkeerstunnels en dergelijke. Onze jaarlijkse lasten voor het nieuwe gemeentehuis zullen lager zijn dan wanneer we de bestaande gebouwen zouden gaan opknappen.

Het is crisis…

Dat is zo, maar onzekerheid is iets anders dan risico. Een deel van de crisis is ook het gevolg van onze terughoudendheid met geld uitgeven. Juist daarom moet de overheid, als ze dat kan betalen, in deze tijden zorgen voor economische activiteit. Dat de andere overheden ons zo royaal daarin aanvullen geeft aan dat er breed steun is voor deze ontwikkelingen en dit plan.

De reserves raken op…

Dat is een beetje zo. Reserves zijn er voor slechte tijden, juist dan moet je als overheid deze gebruiken voor relevante uitgaven en moet je er niet op blijven zitten. De prognoses wijzen op een tijdelijk stevig teruglopen van die reserves, maar in de gevarenzone komt de gemeente niet. En de reserves zullen volgens diezelfde prognoses ook weer stijgen. Daarmee gebruiken we de reserves waarvoor ze mede bedoeld zijn; het opvangen van pieken en dalen in de conjunctuur.

Wat we winnen

Wij vinden het een goed plan. Het plan verbindt het oude Elst aan het nieuwe Elst. Het plan levert een oplossing voor de verkeersproblemen. Het plan levert de kans op een nieuw en modern centrumgebied dat vitaal is en door goede verbindingen voor iedereen kansen biedt.

De investeringen in Elst Centraal zullen de economie prikkelen. Het nieuwe gemeentehuis zal op een passende wijze onderdak bieden aan de diensten die de lokale overheid aan en voor haar inwoners verleent. De vrijkomende gebouwen zullen een nieuwe functie krijgen en ook een stimulerend effect hebben. De leegheid, de onafgewerktheid in en rondom het stationsgebied zal verdwijnen, de aansluitingen met het werkgebied zal beter worden. Het station zal als regionaal knooppunt het openbaar vervoer versterken; de aansluiting van bus en trein op auto en fiets zal verbeteren.

Ook voor de winst geldt: niets gaat vanzelf. De bouw zal zijn tijdelijk overlast geven, de tunnels zijn lastige en grote ingrepen, die verstorend zullen zijn. Begonnen wordt met een de parkeergarage. In de coalitie is veel discussie gevoerd over de infrastructuur, terecht. Het zal niet altijd gemakkelijk zijn, maar wij hebben het volste vertrouwen dat het gaat om investeringen, die zich zullen terugbetalen. Wij vertrouwen in onze gemeente, daarom investeren wij.