Enorme teleurstelling
De gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022 leverden een enorme teleurstelling op. De PvdA viel terug van twee raadszetels naar nog slechts één. Dat had niemand zien aankomen. Woensdagavond tijdens de uitslagenavond op het gemeentehuis in Elst spraken de gezichten van de aanwezige PvdA’ers boekdelen. Is dit echt waar? Ja, het is zo. De kiezers hebben gesproken en zij kozen helaas niet voor ons, de partij van de solidariteit en de verheffing.
Winnaars en verliezers
De lokale partij GBO (Gemeentebelangen Overbetuwe) is de grote overwinnaar van deze verkiezingen. Zij stegen van vier naar acht raadszetels. De andere lokale partij BOB (Burgerbelangen Overbetuwe) won één zetel en zij hebben nu drie mensen binnen de raad. Het CDA viel terug van negen naar zeven zetels. D66 verloor één zetel en staat nu op drie. Hetzelfde geldt voor GroenLinks. De VVD bleef stabiel op drie zetels en de CU behield hun ene zetel. De SGP kreeg onvoldoende stemmen voor een zetel in de gemeenteraad, waarin nu acht partijen zijn vertegenwoordigd.
stemmen % +/- zetels
GBO 4.762 24,2% + 9,9% 8 (+4)
CDA 4.164 21,2% – 6,4% 7 (-2)
D66 2.317 11,8% – 0,4% 3 (-1)
BOB 2.272 11,6% + 3,7% 3 (+1)
VVD 2.089 10,6% – 0,5% 3 (+0)
GrL 1.902 9,7% – 2,5% 3 (-1)
PvdA 887 4,5% – 2,9% 1 (-1)
CU 784 4,0% – 0,7% 1 (+0)
SGP 484 2,5% – 0,1% 0 (+0)
Collegevorming
Op dit moment vormen CDA, GBO en VVD een college van burgemeester en wethouders. Onmiddellijk na de verkiezingen op vrijdag 18 maart vond in de gemeenteraad een zogeheten duidingsdebat plaats. Allereerst bedankten alle partijen de stemmers. Daarna werden de partijen die zetels hadden gewonnen gefeliciteerd. Vervolgens werd GBO aangewezen als de partij die het voortouw zou moeten nemen in gesprekken over een nieuw te vormen college.
Onder leiding van een procesbegeleider, voormalig GBO-raadslid Nelis van Binsbergen, werden gesprekken ingepland tussen twee mensen van GBO, lijsttrekker Dimitri Horsthuis-Tangelder en René Post, en afgevaardigden van alle partijen. De gesprekken vonden plaats in de week van 21 maart. Op dinndag 22 maart spraken onze lijsttrekker Elbert Elbers en Jochem Schoemaker met de vertegenwoordigers van GBO.
Als belangrijke onderwerpen voor een collegeprogramma noemden we natuurlijk betaalbare woningbouw, energieprijzen en maatregelen, die iedereen kan betalen (‘groen doen als je rood staat, gaat niet niet’) en een open bestuursstijl naar onze inwoners. Mensen die het zelf aan kunnen om hun zaken en wensen te regelen moeten die mogelijkheid krijgen. En natuurlijk moet er voldoende ondersteuning zijn voor de mensen die moeite hebben om mee te kunnen in deze ingewikkelde maatschappij. Die te vaak aan de kant blijven staan. Tenslotte hebben we gepleit voor een progressieve coalitie van GBO, D66, GroenLinks en PvdA. Een combinate met 15 raadszetels en daarmee een meerderheid binnen de raad.
Een nieuwe coalitie
Nadat GBO met alle partijen verkennende gesprekken had gevoerd, vertelden zij op vrijdag 25 maart tijdens een bijeenkomst op het gemeentehuis dat er vanaf nu gesprekken worden gevoerd met drie partijen voor de vorming van een nieuw college. Vanzelfsprekend is GBO één van die partijen. De andere twee zijn het CDA en GroenLinks. Met het CDA denkt GBO te kiezen voor een stabiel college. Het CDA is bijna net zo groot als GBO, zeven tegenover acht zetels. Door een nieuwe samenwerking met het CDA wordt volgens GBO de uitsalg van de verkiezingen het best gerespecteerd. GBO wil geen tweepartijen coalitie. Daarom werd gekeken naar een derde partij. En die werd gevonden in GroenLinks. Een partij die net als de PvdA bij de verkiezingen één zetel verloor. GroenLinks kwam in beeld bij GBO omdat de verkiezingsprogramma’s van beide partijen veel overeenkomsten zouden hebben. En omdat GroenLinks door veel partijen is genoemd als een mogelijke coalitiepartner. Voorlopig staat de VVD hiermee buiten spel. Dat belooft een flinke oppositie te worden in de gemeenteraad. VVD en BOB zullen de collegepartijen aanvallen waar dat mogelijk is. D66 en CU zullen hun gematigde rol voortzetten.
De PvdA zal zich vooral gaan richten op de inwoners. En die leven buiten het gemeentehuis. Met hen zullen wij ons de komende periode vol overtuiging inzetten voor gelijke kansen op woningen, werk en zorg en tegen de groeiende ongelijkheid. Doe met ons mee!
